Beleidsmatige afwijkingen
Energietoeslag 2023
Op 21 september is het Wetsvoorstel energietoeslag 2023 en de bijbehorende moties aangenomen in de Tweede Kamer en op 3 oktober 2023 heeft ook de Eerste Kamer ingestemd met het wetsvoorstel Eenmalige energietoeslag 2023. De gemeente gaat zo snel als mogelijk beginnen om huishoudens met een inkomen rond het bijstandsniveau van energietoeslag 2023 (€ 1300,-) te voorzien.
Het Rijk heeft een verdeelsystematiek energietoeslag opgesteld en een herstelactie verdeelsystematiek energietoeslag 2022 uitgevoerd, omdat deze verdeelsystematiek afwijkt van de verdeelsleutel energietoeslag 2022. De te ontvangen middelen uit de herstelactie verdeelsystematiek 2022 gebruikt de gemeente om de uitgave van de energietoeslag 2022 gemaakt in 2023 te dekken.
De verdeelsystematiek voor 2023 laat zien dat de gemeente de lasten kan dekken met de Rijksbijdrage. Daarom verwerkt de gemeente de energietoeslag 2023 budget neutraal.
Individuele voorzieningen Wmo- Beschermd Wonen
De gemeenteraad stelde op 23 maart jl. het regioplan Beschermd Wonen vast. Hierin staan de (financiële) samenwerkingsafspraken voor de door-decentralisatie Beschermd Wonen. Het woonplaatsbeginsel, dat bij deze door-decentralisatie hoort, is door het Rijk controversieel verklaard. Dit heeft echter voor onze gemeente geen gevolgen. In U-16 verband is besloten door te gaan met het overhevelen van de taken en de budgetten van de centrumgemeente Utrecht naar de gemeenten in de regio.
Individuele voorzieningen Jeugdwet
De gemeente ziet gelijk aan de landelijke trend dat het aantal jeugdigen met jeugdzorg stabiliseert, maar dat de kosten per jeugdige stijgt. De gemeente analyseert samen met de gemeenten in regio Zuidoost Utrecht waar deze stijging door te verklaren is en waar kansen liggen om deze stijging te beïnvloeden. De gemeente houdt daarbij vast aan de visie 'zo thuis mogelijk' en blijft zich inzetten voor de best passende zorg op het juiste moment. Vooralsnog verwacht de gemeente dat de stijging van kosten opgevangen kan worden binnen programma 5 Zorg en ondersteuning.
Regionale netwerksamenwerking Zuidoost Utrecht
Vanaf 1 september is de gemeente Utrechtse Heuvelrug gastheergemeente voor de regionale samenwerking in het sociaal domein (ZOU-regio). Tevens was uitbreiding van het regioteam noodzakelijk. De kosten hiervoor zijn structureel verwerkt.
Uitvoeringsprogramma
Sturing sociaal domein
De gemeente heeft meer tijd nodig om nieuwe indicatoren voor het sociaal domein vast te stellen en deze worden daarom pas bij de begroting 2025 meegenomen.
Financiële afwijkingen
( bedragen x €1.000)
Mutaties exploitatie | Begroot | Prognose | Afwijking | N/V | I/S |
|---|---|---|---|---|---|
Alg. voorz Sociale dorpsteams | 4.823 | 4.851 | 28 | N | I/S |
Individuele voorz: Werk en inkomen | 6.082 | 5.895 | 187 | V | S |
Individuele voorzieningen Wmo | 9.895 | 9.695 | 200 | V | S |
Individuele voorzieningen Jeugdwet | 13.949 | 14.156 | 207 | N | S |
Innovatie en transformatie | 637 | 737 | 100 | N | S |
* I=Incidenteel, S=Structureel
Algemene voorzieningen Sociale dorpsteams € 28.000 (N) (I/S)
De gemeente heeft vanuit het Rijk extra middelen ontvangen om de dienstverlening aan mensen in kwetsbare posities te versterken, de zogenaamde POK (Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslagen) middelen. Onderdeel daarvan was de versterking van Dorpsteams/ Wijkteams. De stichting Sociale Dorpsteams heeft een uitgewerkt plan ingediend en voor de uitvoering van dit plan stelt de gemeente € 97.000 per jaar beschikbaar aan de stichting uit de beschikbare POK middelen.
Kostenverdeling: voor algemene voorzieningen Sociale dorpsteams leidt dit tot een verlaging van de lasten met € 69.000.
Individuele voorzieningen Werk en inkomen € 187.000 (V) (I/S)
De toename van de apparaatskosten RDWI vanwege loon- en prijsstijgingen en de stijging van het minimumloon voor uitkeringen op grond van de BUIG (Gebundelde uitkering) worden bijna volledig opgevangen door een afname van het uitkeringsbestand. Op het product individuele voorzieningen Werk en inkomen is voor 2023 sprake van € 12.000 aan extra lasten. Tegenover dit nadeel staat een voordeel van € 199.000 vanwege de restitutie van de deelnemersbijdrage RDWI over 2022 vanwege het rekeningoverschot 2022 bij RDWI. Voor de uitkering van de energietoeslag raamt de gemeente op basis van de laatste inzichten van het Rijk een budgetneutraal bedrag van € 2.913.000 (afgerond).
Individuele voorzieningen Wmo € 200.000 (V) (S)
Op basis van het Wmo-voorspelmodel van de VNG verwacht de gemeente in de komende jaren lagere uitgaven voor Wmo. De ambulante jeugdhulp stijgt echter nog steeds en daarom worden binnen programma 5 structureel middelen overgeheveld van WMO naar Jeugd.
Individuele voorzieningen Jeugdwet € 207.000 (N) (S)
De ambulante jeugdhulp stijgt nog steeds en daarom hevelt de gemeente de vrijvallende middelen WMO van € 200.000 binnen programma 5 structureel over van WMO naar Jeugd. Het restant van € 7.000 nadelig betreft diverse kleine verschillen.
Innovatie en transformatie € 100.000 (N) (S)
Met ingang van 1 september 2023 vervult de gemeente de rol van gastheer sociaal domein regio Zuidoost Utrecht. Dit leidt tot budgettair neutrale verschuivingen binnen de financiële administratie waarbij op programma 5 een nadeel ontstaat van €100.000 dat volledig wordt gecompenseerd door een voordeel binnen de overhead.